MATEMATİK Mİ SPORA MUHTAÇ , SPOR MU MATEMATIĞE MUHTAÇ ?

Yasin Çınar Diyanet- Sen Ağrı Şube Başkanı

” Spor, yalnız beden kabiliyetinin bir üstünlüğü sayılmaz. İdrak ve zeka, ahlak da bu işe yardım eder. Zekâ ve kavrayışı kısa olan kuvvetliler, zekâ ve kavrayışı yerinde olan daha az kuvvetlilerle başa çıkamazlar. Ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlaklısını severim.”
Mustafa Kemal Atatürk
Matematik nedir? Matematik, sayıların ve şekillerin ilmi olarak tanımıdır.
Spor nedir? Spor önceden belirlenmiş kurallara göre bireysel veya takım halinde yapılan, genellikle rekabete dayalı yarışma ve kişisel eğlence veya mükemmelliğe ulaşmak için yapılan fiziksel ve zihinsel aktivitedir.
Standart futbol topları kusursuz bir küre değildir. Geleneksel olarak 32 parçanın, 20 altıgenin ve 12 beşgenin dikilmesi ile yapılırlar. Aslında kesik 20 yüzlü denen üç boyutlu şeklin kavisi halidiler. 2006’da 14 parçalı Yeni top üretildi. Bu topun daha az ve pürüzsüz dikişleri vardı. Ancak biraz garip ilerliyordu; havadaki girişi şaşırtıcı bir şekilde daha az ön görülebiliyordu. Top üreticileri yeni toplar tasarlarken hava akışını matematiksel modellerinden yararlanırlar.
Sporun düzen ve sistematiği için , matematik prensipleri ve kuralları kullanılmıştır. Geometrik şekiller, tam sayılar, ondalık sayılar, örüntüler, grafikler, olasılık, zaman, veri, uzunluk ölçüleri ve benzerleri…
Birkaç Örnek vermek gerekirse; basketbol, voleybol, hentbol, futbol ,tenis sahalarında dikdörtgen, yelkenli gemilerin yelkeninde üçgen, bowling’de ki lobutlarda üçgen, bilardo toplarının dizildiği tahtada üçgen şekilleri kullanılmıştır.
Teniste oyuncular topa düşük bir açıdan vurmaya çalışırlar ki, top yere hızlı bir şekilde yere düşsün ve geri dönmesi zor olsun.
Sporcuların istatistikteki bilgileri de sporcu konusunda tahmin etmeyi, fikir yürütmeyi kolaylaştırır. Olasılık hesapları ile de insanlar spor üzerinden iddia’da bulunur, kazançlar bile sağlar. Uzun atlama, disk atma uzunluk ölçüleri olmadan nasıl yapılırdı acaba?
Keyif amacıyla oynanan bowling, bilardo ve dart oyunlarında da matematiğin dokunuşları vardır .Dart üzerinde okulların atıldığı puanlandırma bölgeleri, bowlingde ise devrilmesi gereken lobutların dizilimi üçgeni biçimindedir.
Tüm bunların dışında, takım oyunlarında antrenörler bireylerin nasıl hareket edeceğini anlamaları için, geometrik kullanarak, oyuncularının paslaşma taktiklerini gösterir . Hentbolda hücum uyarım daireler üzerinde kurulur. Her spor dalında sporcuların yetenekleri geliştirmek için, birtakım yöntemlere ve teknikleri ihtiyaç vardır. Ne tesadüf ki, öğrencilerin de matematik yeteneğinin gelişimi için yöntem ve teknikleri ihtiyaç vardır. Bir sporcu sıkı bir disiplin ile antrenman yapmak zorundaysa, matematik öğrenen de aynı şekilde çalışmalıdır. Bu sayede sporcunun kondisyonu iyi olur , öğrencinin ise problem çözme, Analitik düşünme , Akıl yürütme, çeşitli stratejiler oluşturma ve muhakeme yapma becerileri gelişir.
Birbiriyle örtüşen matematik ve spor günümüzde ayrılmaz bir bütün olarak gerektiği yeri almıştır.
Anlayacağımız matematik olmadan spor olmuyor. Matematiğin olmadığı bir spor dalı düzene girmiyor.
Bu durumda Cokie Roberts” Okullarda matematik öğretildiği sürece yakarız yakarış eksik olmayacaktır.” diyerek özetlemektedir.